الزامات ساختمان در خصوص حفاظت در برابر لرزش، حرارت و صدا
الف) میزان سر و صدا یا لرزش ایجاد شده توسط تأسیسات ساختمانی باید محدود به میزان مجاز در ضوابط مبحث هجدهم مقررات ملی ساختمانی (عایقبندی و تنظیم صدا)بوده و باید طوری عایق گردند که خطر یا مزاحمتی ایجاد نکنند.
ب) ساختمان باید طوری عایق گردد که اتلاف انرژی به حداقل ممکن کاهش یابد. رعایت ضوابط مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمانی (صرفه جویی در مصرف انرژی) برای تعبیه عایق حرارتی ساختمان الزامی است.
ج) ساختمانهایی که به وسیله دستگاههای مکانیکی گرم و سرد میشوند و تأسیسات آن ها، باید طوری طراحی گردند که انرژی لازم تا حد امکان با صرفه و متناسب با شرایط محیط زیست مصرف شود.
الزامات ساختمان در خصوص تجهیزات حفاظت در برابر سوانح
الف) استفاده از تجهیزات حفاظت در برابر صاعقه در کلیه ساختمانهای گروه ۶ و ٧ و ساختمانهای دیگری که بعلت نوع کاربری و یا موقعیت قرارگیری آن ها نهاد مسئول امر ساختمان ضروری بداند، الزامی است.
ب) ساختمان و تأسیسات آن باید طوری طراحی شوند که در آن ها امکان به وجود آمدن حریق یا توسعه آتش و دود به حداقل ممکن تقلیل یابد و در صورت بروز حریق، اطفاء حریق و نجات انسانها و حیوانات امکانپذیر باشد.
ج) رعایت ضوابط مبحث سوم مقررات ملی ساختمان ایران (حفاظت ساختمانها در مقابل حریق) در کلیه موارد الزامی است.
د) در کلیه ساختمانها بویژه ساختمانهای عمومی، تامین راه مشخص و ایمن به طرف راههای خروجی ساختمان و فضای آزاد برای استفاده در مواقع اضطراری الزامی است.
ه) محلها و راههای خروج امن و مسیرهای امداد رسانی در ساختمانها باید طوری تعبیه شوند که علاوه بر هدایت مردم به مکان امن (در هنگام حریق)، درصورت وقوع زلزله نیز امکان یاری رسانی به ساکنین را فراهم نمایند.
و) ساختمان باید طوری طراحی و ساخته شود که در صورت وقوع زلزله شدید به ساختمانهای همسایه صدمه نزند و ساختمانهای همسایه نیز به آن آسیب نرسانند.
ز) رعایت ضوابط مندرج در آئین نامه ٢٨٠٠ و بویژه تعبیه درز انقطاع مابین ساختمانها الزامی است.
ح) تامین راههای امدادرسانی:
به لحاظ عمده بودن خطر زلزله در بسیاری از مناطق کشور، در طراحی ساختمانها علاوه بر در نظر گرفتن مسئله حریق و ضوابط مندرج در مبحث سوم مقررات ملی ساختمان (محافظت ساختمانها در مقابل حریق، راههای امدادرسانی از خارج ساختمان نیز پیشبینی میگردد.
این راه ها از طریق سطوح الزامی امدادرسانی در فضای باز مجاور ساختمان در حیاط یا معابر عمومی مجاور و بازشوی الزامی امدادرسانی (در تصرفها و واحدهای مسکونی) جهت ورود و استقرار افراد و وسایل امدادرسان تامین میگردد.
ح- ١) تعبیه راههای امدادرسانی در ساختمان به منزله نفی مسیرهای خروج مندرج در مبحث سوم مقررات ملی ساختمان (حفاظت ساختمانها در مقابل حریق) نیست.
ح- ٢) در مواقع اضطراری، دسترسی اصلی (راهروها و پلههای اصلی) در داخل کلیه ساختمانها به عنوان راه اول امدادرسانی مورد استفاده قرار میگیرد. در بناهای گروه ۴تا ٧مقاوم سازی دسترسی اصلی در برابر زلزله الزامی است.
ح- ٣) ساختمانهای گروه ۴ تا ٧ این مبحث باید مجهز به راه دوم امدادرسانی باشند.
ح- ۴) برای هر تصرف و واحد مسکونی در ساختمانهای گروه ۴تا ٧باید سطحی در فضای باز مجاور ساختمان (سطح امدادرسانی) در نظر گرفته شود. از این سطح برای استقرار افراد، وسایل و خودروهای امدادرسانی استفاده می شود. این سطح باید به دسترسیهای اصلی شهر متصل باشد.
در ساختمانهای گروه ۶ و ٧دسترسی سواره به سطوح امدادرسانی الزامی است.
ح- ۵) هر تصرف و واحد مسکونی در همه گروه های ساختمان این مبحث باید دارای حداقل یک بازشو مجزا و مستقل امدادرسانی در نما و مشرف بر سطح امدادرسانی که بتوان از طریق آن عملیات نجات را انجام داد، باشد. عرض بازشو امدادرسانی حداقل ٩٠ سانتیمتر و ارتفاع آن ١٣٠ سانتیمتر است. بدیهی است که به ازاء هر بازشوی امدادرسانی، یک سطح امدادرسانی نیز در زیر آن باید در نظر گرفته شود.
در ساختمانهای گروه ۴ و ۵، سطح امدادرسانی باید حداقل به عمق ٣متر و عرض ۵ متر باشد. در ساختمانهای گروه ۶ و ٧ به ازاء افزایش هر طبقه یک متر به این عمق افزوده میگردد. عرض سطح امدادرسانی می تواند با نظر نهاد مسئول امر ساختمان تا تمامی عرض بنا امتداد یابد.
ح- ۶) در سطوح امدادرسانی، تعبیه کاربریهایی که موجب اشغال این سطح به مدت طولانی میگردد، مجاز نیست.
ح- ٧) هرگاه سطح امدادرسانی واحدهای مسکونی یا تصرفهای ساختمانهای گروه ۴ و ۶ در پلاکهای شمالی، حیاط خلوت باشد، این سطح میبایست بدون مانع و گذر از واحد مسکونی توسط راهی به حیاط اصلی متصل گردد. این معبر در گروه ۴ تنها برای عبور افراد و در گروه ۶ برای عبور خودرو در نظر گرفته می شود.
ح- ٨)حداقل فاصله ساختمانهای گروه ٧ از مرزهای مجاور به منظور ایجاد دسترسی سواره به جوانب ساختمان باید ٣متر و در ساختمانهای گروه ۵ به منظور عبور افراد، حداقل١متر باشد.
ح- ٩) هرگاه تصرفها و واحدهای مسکونی طبقه آخر ساختمانهای گروه ۴ تا ٧در فضای زیر سقف شیبدار باشد، احداث یک تراس یا بالکن حاوی بازشوی امداد رسانی در سقف شیبدار که حول یکی از محورهای عمودیش باز شود و دارای حداقل عرض ٩٠